Perfectionisme: hoe ga ik er mee om?

Herkenbaar? Je stelt vaak dingen uit omdat je projecten veel te groot maakt, je geeft taken niet graag uit handen omdat je denkt het zelf beter te kunnen en je kan eeuwig in details blijven hangen die er vaak niet eens toe doen. Hoe ga je om met perfectionisme?

Wat is perfectionisme?

Het streven naar perfectie is in principe niks mis mee. Het zorgt dat je mikt op betere uitkomsten. Wanneer je de lat steeds hoger legt, zorg je voor persoonlijke groei. Maar bij perfectionisme streef je vaak naar onbereikbare doelen. De eisen die je aan jezelf en misschien wel aan anderen stelt, ziet een buitenstaander als onrealistisch. Fouten en imperfecties mogen er voor een perfectionist niet zijn. Omdat een perfectionist zijn of haar standaarden zo hoog heeft staan, heb je het gevoel dat het altijd beter kan. Dat je eisenpakket onrealistisch is, heb je zelf niet door. Je voelt je daardoor snel gestrest en gefrustreerd.

Wanneer je als perfectionist wel je standaarden haalt, kan je er niet lang van genieten: ‘het stelde toch niet zoveel voor? En als ík het al kan, dan was het waarschijnlijk niet zo moeilijk’.

Perfectionisme loslaten

Je werkt jezelf een slag in de rondte om de resultaten te bereiken die je van jezelf verwacht. Je zet druk op jezelf om toch nog die ene taak af te ronden en offert vrije tijd en slaap in. Ondertussen ben je druk bezig om alle ballen hoog te houden. Geen wonder dat je gestrest bent! Als gevolg daarvan krijg je vage lichamelijke klachten en uiteindelijk kan die stress leiden tot een burn-out of depressie. Zelfs wanneer het voor jou wel meevalt, is het goed om iets aan jouw perfectionisme te doen. Het gaat nu nog goed, maar je kan beter voorkomen dan genezen. Daarom onderstaande tips hoe je omgaat met perfectionisme.

1. Realiseer je dat je genoeg weet en kunt
Je levert werk af en vervolgens heeft jouw collega nog aanvullende opmerkingen. Al snel springen negatieve gedachtes op: ‘zie je wel, ik weet er helemaal niks van af’. Belangrijk is om in te zien dat jij dingen kunt die een ander niet kan en vice versa. Realiseer je dat mensen meestal niet zo erg met jou bezig zijn en het leuk vinden om met je te praten over een bepaald onderwerp. Sommige mensen zijn kritisch op je, omdat ze aan de buitenwereld willen laten zien hoeveel ze zelf over het onderwerp weten. Ook dan zijn ze meer met zichzelf bezig.

2. Herken jouw storende gedachtes
Als perfectionist denk je al snel dat je dingen niet goed genoeg doet. Met alle negatieve gevolgen van dien. Vraag je op dat moment of die gedachte wel klopt:

• Wat is het ergste dat er kan gebeuren als je toch genoegen neemt met minder?
• Is die gedachte reëel?
• Welke realistische, helpende gedachte kun je er voor in de plaats zetten?

3. Zet kleine stappen
Stel een doel op waaraan je wilt werken en breek dit doel vervolgens op in kleine, behapbare stappen. Deze tussendoelen zorgen ervoor dat je gemakkelijk succes beleeft en dus vertrouwen krijgt in jezelf.

4. Blijf dicht bij jezelf
Nog uren aan dat verslag zitten om het perfect op te leveren. Het is belangrijk om te herkennen dat het goed genoeg is, als jij vindt dat het goed genoeg is. Niet als een ander dat vindt. Het is aan jezelf om genoegen te nemen met een bepaald niveau. Jij plaatst de lat voor jezelf. Als je alleen maar uit bent op lof van anderen, dan weet je eigenlijk al dat je verkeerd bezig bent.